Uw bedrijf heeft een juridische vorm nodig, de zogenaamde rechtsvorm of ondernemingsvorm. Voorbeelden hiervan zijn o.a. een eenmanszaak, een v.o.f. of een BV. Het hangt van uw persoonlijke situatie af, welke rechtsvorm het beste bij uw bedrijf past. Bijvoorbeeld hoe u de aansprakelijkheid wilt regelen en wat voor u fiscaal het meest voordelig is.
De rechtsvormen kunnen in twee groepen verdeeld worden:
1. Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid
2. Ondernemingsvormen met rechtspersoonlijkheid
Eenmanszaak
Een ondernemingsvorm zonder rechtspersoonlijkheid, die zich kenmerkt door het feit dat er één eigenaar is, die tegelijkertijd zowel optreedt als leider van de onderneming alsook als enige kapitaalverschaffer. Er wordt hierbij geen onderscheid gemaakt tussen het ondernemersvermogen en het privé vermogen. De ondernemer is hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele zakelijke schulden.
Vennootschap onder firma (v.o.f.)
Een samenwerkingsvorm van meerdere natuurlijke personen, die onder een gemeenschappelijke naam samen een bedrijf uitoefenen. Ook bij een v.o.f. wordt er geen onderscheid gemaakt tussen het ondernemersvermogen en de privé vermogens van de ondernemers. De vennoten van een v.o.f. zijn dan ook hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele schulden van de onderneming: een schuldeiser kan iedere vennoot aanspreken tot de betaling van de hele schuld.
Maatschap
Een samenwerkingsvorm waarbij de partijen (de maten) zijn overeengekomen om in gemeenschap iets samen te brengen, met als doel het daaruit ontstane voordeel met elkaar te delen. In tegenstelling tot een v.o.f. kan een schuldeiser van de maatschap niet iedere vennoot aanspreken tot de betaling van de hele schuld. Bij een maatschap zijn alle maten in gelijke delen aansprakelijk indien de maatschap haar verplichtingen niet nakomt.
Commanditaire vennootschap (c.v.)
Een bijzondere vorm van een v.o.f., waarbij naast de beherende vennoten ook één of meer stille vennoten tot de onderneming behoren. De stille vennoot, die ook wel commanditaire vennoot wordt genoemd, fungeert hierbij alleen als een geldschieter. De commanditaire vennoot heeft geen zeggenschap in de onderneming. Bij een c.v. zijn de beherende vennoten hoofdelijk aansprakelijk voor eventuele schulden van de onderneming. Net als bij een v.o.f. kan een schuldeiser iedere beherende vennoot aanspreken tot de betaling van de hele schuld. De commanditaire is slechts aansprakelijk voor het bedrag dat hij in de onderneming heeft geïnvesteerd.
Besloten vennootschap (b.v.)
Een ondernemingsvorm met rechtspersoonlijkheid, waarbij het privé vermogen van de vennoten van de rechtspersoon wordt afgeschermd van het vermogen dat men in de onderneming heeft gestoken door middel van de uitgifte van aandelen op naam.
Naamloze vennootschap (n.v.)
Een ondernemingsvorm met rechtspersoonlijkheid, waarbij het privé vermogen van de vennoten van de rechtspersoon wordt afgeschermd van het vermogen dat men in de onderneming heeft gestoken door middel van de uitgifte van aandelen aan toonder en eventueel van aandelen op naam.
Vereniging
Een rechtspersoon met leden die is opgericht voor een bepaald doel, wat niet mag bestaan uit het verdelen van winst onder de leden. Bij een verenigingen wordt nog onderscheid gemaakt tussen verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid en verenigingen met beperkte rechtsbevoegdheid.
Naast de gewone verenigingen bestaan ook nog bijzondere verenigingen: de coöperatieve vereniging (ook wel coöperatie genoemd) en de onderlinge waarborgmaatschappij. Deze bijzondere verenigingen laat ik verder buiten beschouwing.
Stichting
Een voor een bepaald doel opgerichte rechtspersoon, die niet mag bestaan uit het doen van uitkeringen aan de oprichters of aan hen die deel uitmaken van haar organen noch ook aan anderen, tenzij wat deze laatsten betreft de uitkeringen een ideële of sociale strekking hebben.